la strada

 

 

La Strada^*

Πιστεύω ότι παρά τις τεράστιες αντιξοότητες, η επίδειξη ακλόνητης,

απαρέγκλιτης, έντονης πνευματικής αποφασιστικότητας, ως πολίτες,

προκειμένου να ορίσουμε την πραγματική αλήθεια της ζωής μας

και της κοινωνίας μας, είναι ζωτικής σημασίας υποχρέωση που βαρύνει όλους μας.

Η ανάγκη είναι επιτακτική.

Εάν αυτή η αποφασιστικότητα δεν ενσωματωθεί στο πολιτικό μας

όραμα, δεν έχουμε καμιά ελπίδα να αποκαταστήσουμε κάτι που έχουμε

σχεδόν χάσει: την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.²

 

Η κωφάλαλη σκαρφαλωμένη στο γερανό με μορφασμούς και κινήσεις χεριών, ακαταλαβίστικα, άλαλα φωνάζει το δράμα της· δυο παιδιά χωρίς σύζυγο, χωρίς δουλειά και τώρα δέχεται την τελευταία σπρωξιά στην απόγνωση! Γιατί το «κοινωνικό» κράτος της κόβει το επίδομα…

Ο θίασος των καταφρονημένων, των loosers, της κοινωνίας των νικητών αυξάνεται. Πωλούν για λίγα χρήματα τα παιδιά τους· την μοναδική στιγμή θαύματος της ανθρωπότητας, τα ανταλλάσουν για ένα πιάτο φαγητό, «για να γιομίσει το άδειο στομάχι» λέει ο Zampano. Άλλωστε η καθημερινότητα δεν του αφήνει περιθώρια να σκεφθεί τίποτα άλλο…

Οι τρισεκατομμυριούχοι αυξάνουν τις περιουσίες τους και αυξάνεται ο αριθμός των κατόχων τους. Σε ποιες σύγχρονες «Αμφιπόλεις» θα τα θάψουν; Όμως σήμερα στερούν από τους πολλούς την αξιοπρέπειά τους.

Στον αντίποδα αυξάνεται ο αριθμός των στερημένων. Το τσίρκο των ακροβατών. «Θα πεθάνω σύντομα» λέει ο τρελός στο la Strada «γιατί η ισορροπία στο τεντωμένο σχοινί κάποια στιγμή χάνεται» και η Gelsomina σκέφτεται «όπως τα βράδυα το μυαλό της τρελαίνεται…». Πόσοι αλήθεια «πέφτουν» καθημερινά και καταγράφονται στα ψιλά γράμματα των ειδήσεων. Άλλωστε οι ειδήσεις κατακλύζονται από τα “success story” των υπέρλαμπρων όντων των χαζοχαρούμενων μηδενικών· όλων αυτών των διαττόντων αστέρων που σκηνοθετούνται άπαξ από τους εκπαιδευμένους στην παραπλάνηση. Πόσο εύκολα μεταμόρφωσαν τον κραταιό Ανδρέα σε «μοιχό εβδομηντάρη» σκηνοθέτη στης «Κοσκωτιάδας» και ξανά πάλι σε «σιδερένιο» ηγέτη στον θρόνο της αυτοδυναμίας του πράσινου ήλιου όταν τους εξασφάλισε τις άδειες κεραιών, τις άδειες τζόγου, άδειες αυθαίρετων κατασκευών, άδειες δημοσίων έργων….

Οι εκθέσεις του Ρακιντζή αποκαλύπτουν πως παραβατικά στοιχεία με κυβερνητικά νομοθετήματα καλύπτονται όπως επίσης με πολιτική παρέμβαση κατέβασαν τα μολύβια οι οικονομικοί εισαγγελείς που ερευνούσαν τη λίστα Λαγκάρντ.

3.9 εκατομμύρια άνθρωποι στη χώρα μας δεν μπορούν να καλύψουν τις βασικές ανάγκες: θέρμανση, διακοπές, αυτοκίνητο, τηλεόραση, ενοίκιο… Οι κανόνες της αγοράς ενδιαφέρονται μόνο για τους αριθμούς. Αποτελεί είδηση ότι η ανεργία από 27.5% μειώθηκε σε 27.0% και ο νέος με phD ψάχνει ματαίως για εργασία κι αν σταθεί τυχερός θα εργαστεί με 500-700 Ευρώ το πολύ και με ειδική σύμβαση…

Η δύναμη της αγοράς όπως αναφέρει ο Stiglitz επέβαλε την εξουσία της επί της πολιτικής. Μια δήλωση του τάδε οίκου αξιολόγησης επηρεάζει άμεσα την χρηματοπιστωτική ικανότητα μιας χώρας σε αντίθεση της όποιας δήλωσης προέδρου, πρωθυπουργού, ηγέτη Ευρωπαϊκής Κοινότητας κλπ…

Έτσι, ο περιπλανώμενος θίασος του τσίρκου αυξάνεται. Ο Zampano σπάει κάθε βράδυ τις αλυσίδες του, ο ακροβάτης βουτά στο κενό, ο Τρελός μουζικάντης αυτοσαρκάζεται και μεταξύ τους ελλείψει προοπτικής αλληλοσπαράζονται.

«Δεν έχω κάτι εναντίον του», λέει ο Τρελός, «όμως χωρίς να μπορώ να το ελέγξω κάθε φορά που τον συναντώ θέλω να στιγματίσω το κενό του σαν το σκυλί που θέλει κάτι να σου πει όμως το μόνο που μπορεί να κάνει είναι να γαυγίζει». Το Κτήνος στην προδιαγεγραμμένη καταστροφική πορεία του τσίρκου σκοτώνει τον Τρελό και εγκαταλείπει τη Gelsomina. Αυτή περιπλανιέται για ένα χρονικό διάστημα παίζοντας με την τρομπέτα γνωστό τραγούδι του θιάσου και σβήνει. Ο Zampano μόνος πια σε μια στιγμή μεταμορφώνεται και ξερνάει τα βαθύτερα αισθήματα φιλίας κι αγάπης που έδειχνε να στερείται παντελώς και σε αντίθεση με την κωφάλαλη βγάζει τον βαθύτερο ήχο της απόγνωσης ως προάγγελος του τέλους του δρόμου.

Ποιος θα ζωγραφίσει τη Γκουέρνικα των Κούρδων στο Κομπάνι;

Ποιος θα συνθέσει την όπερα της Κωφάλαλης στην κορυφή του γερανού;

Ποιος θα υμνήσει την τρέλα της Gelsomina που δεν μπορεί να κοιμηθεί στριμωγμένη στη μαύρη γωνιά της γης…

Η Gelsomina στην ίσως μοναδική ήρεμη κι ανθρώπινη στιγμή της ζωής της με την Καλόγρια, λέει αυτό που της έμαθε ο Τρελός: «ακόμη κι αυτή η πέτρα σε κάτι χρησιμεύει», «σε τι», ρωτά η Καλόγρια και η Gelsomina ανταποκρίνεται «εγώ δεν ξέρω, αλλά γνωρίζω ότι Εκείνος ξέρει» ποιος «ο Θεός»….

Ποιος θα ανακαλύψει τη βουβή κραυγή των περιθωριοποιημένων θιάσων στις γειτονιές της γης για να επανακτήσει η ανθρωπότητα την ψυχή της;

 

 

«Μέσα στη θλίψη της απέραντής τους μετριότητας που μας πνίγει από παντού, παρηγοριέμαι ότι κάπου, σε κάποιο καμαράκι, κάποιοι πεισματάρηδες αγωνίζονται να εξουδετερώσουν τη φθορά…»³

 

 

Ν.Θ.Κόλμαν

                                                                                                Νοέμβριος 2014

 

 

^*La Strada, Frederiko Fellini, 1954

Gelsomina: Giuletta Masina / Zampano: Anthony Quinn / Τρελός: Richard Basehart/ Καλόγρια: Livia Venturini

¹ La Strada, Βασίλη Νικολαϊδη (2014), Θέατρο Βικτώρια

Gelsomina: Κάτια Γέρου / Zampano: Θανάσης Κουρλαμπάς / Τρελός: Νίκος Νίκας / Καλόγρια: Ευγενία Μαραγκού

² Τέχνη, αλήθεια και πολιτική, Χ. Πίντερ

³ Ο. Ελύτης

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////